Ontbramen

Hoe ontstaan bramen?

Bramen ontstaan tijdens verschillende soorten processen binnen de metaalbewerking. Net door die verscheidenheid aan procesessen, is geen enkele braam hetzelfde. Iedere soort braamvorming vraagt dus een andere aanpak. Allereerst worden metaalbewerkingsprocessen opgesplitst in 2 categorieën: koude en warme processen.

  • Koude processen zijn bijvoorbeeld: stansen, ponsen, zagen en knippen. Bewerkingen waar weinig warmte wordt gecreëerd.
  • Warme processen daarentegen zijn: lassen, plasmasnijden, lasersnijden, autogeen snijden, smeden en gieten.

Als u sneller en consistenter wilt werken moet u weten met welke soort braam u te maken hebt. Eens u dat weet kunt u het juiste ontbraamproces en de beste configuraties gaan instellen. Het is dus belangrijk om eerst de voorgaande bewerking en achtergebleven braam te definiëren.

Wat zijn de gevolgen van braamvorming?

De bramen zelf zijn scherpe verticaal opstaande randen aan bewerkt plaatmetaal. Doordat werkstukken tijdens het productieproces nog vele malen gehanteerd worden is dit niet veilig. Vele werknemers kunnen zich hieraan verwonden. Tijdens het ontbramen worden scherpe, mogelijk gevaarlijke bramen verwijderd om tot een gladde en afgeronde rand, zowel intern als extern, en oppervlakte te komen. Veiligheid is dus een belangrijke reden om uw metaalwerk te ontbramen. Bij plasma -, laser – en fiber snijden wordt ontbramen gezien als de minimumvereiste.

Daarnaast speelt de productwaarde en producteisen van de markt een grote rol. Vandaag de dag wordt er in de metaalsector nog weinig tot geen ruw plaatwerk afgeleverd. Gelijk aan welke sector u levert, speelt nauwkeurigheid een grote rol. Ieder component die wordt aangeleverd moet veilig zijn voor de systemen waarin het terecht komt. De voedingsindustrie is hier een mooi voorbeeld van want elke braam of klein metaaldeeltje is een potentieel risico. Om machines en andere systemen perfect te laten werken moet ieder bewerkt component perfect ontbraamd worden. Ontbramen verhoogt niet enkel de veiligheid, maar levert ook een extra productwaarde en sterkere concurrentiepositie.

 

 

Verschillende soorten bramen

Metaalbramen zijn omwille van vele parameters zoals: materiaalsoort, bewerking, menselijke handeling … niet exact te definiëren. Wel is zeker dat de braamvorming zich altijd onderaan het bewerkt product bevind. Logisch ook, omdat werkstukken altijd van boven naar beneden worden bewerkt. Verder kunnen we de bramen volgens procesbewerking in 3 gradaties onderverdelen:

  • Bij Fiber lasersnijden vindt u, onderaan het product waar de laser uit het product komt, harde en scherpe bramen op de snijkanten. Handmatig zijn deze niet gemakkelijk te verwijderen en zeer tijdrovend. Machinaal ontbramen is hierbij aangeraden.
  • Bij het knippen, zagen en ponsen vindt u de bramen onderaan het product. Ook al kan u zeer netjes snijden en gebruikt u zeer dun plaatmetaal, aan de scherpe randen ontkomt u nooit! Dit kan handmatig weg gevijld worden. Bij grote en consistente hoeveelheden is het aangeraden om machinaal kantafronding toe te passen. Want pas op, bij dun plaatmateriaal kunnen de randen vlijm scherp zijn
  • Bij warme metaalbewerking zoals plasma snijden, lassen, smeden en gieten ontstaan er zo’n hevige metaalbramen dat men het geen bramen meer kan noemen. Hierbij spreekt men over metaalresidu en metaalslak. Dit zijn grote metaalresten die aan de snijkanten blijven kleven. In dit geval moeten de grove metaalslak afgehamerd en de scherpe randen weg geschuurd worden. Dit kan handmatig maar blijft een tijdsgebonden én fysieke intensief werk. Net daarom kiezen veel bedrijven om machinaal metaalslak te verwijderen. De metaalslakken worden machinaal afgehamerd met pennenborstels en vervolgens worden de kleine slakresten weggeschuurd met een schuurband.

VG heeft verschillende ontbraammachines ontwikkeld om goed, veilig en vooral snel te ontbramen aansluitend bij uw productieproces. Ontbraammachines van VG staan bekent om hun lage kosten, hoge snelheid, eenvoudig instellen en hoge afwerkingsgraad.

 

niet ontbraamd - ontbraamd -afgerond_VG-Machines

 

 

Verschillende soorten ontbraamprocessen

Voor het ontbramen en finishen van metalen bestaan er heel wat technieken op de markt. Net omdat ontbramen en oppervlaktefinish de laatste jaren kwaliteits- en concurrentiefactoren zijn geworden, is het kiezen van het juiste ontbraamtechniek van cruciaal belang in uw procesoptimalisatie. Wij bieden alvast een overzicht.

Elektrochemisch ontbramen

Elektrochemisch ontbramen wordt soms gebruikt bij het afwerken van zeer precieze apparatuur die geen thermische spanningen mogen ontwikkelen. Dit proces is echter wel zeer duur en erg complex. Daarnaast moeten verschillende gereedschappen per werkstuk op maat gemaakt worden en is een hoog opgeleide operator vereist. Dit proces wordt dan ook niet vaak toegepast.

Voordelen

  • Zeer precies en kwaliteitsvol.
  • De warmteontwikkeling is verwaarloosbaar.

Nadelen

  • Hoge initiële kosten van de apparatuur.
  • Verschillende gereedschappen moeten worden ontworpen voor verschillende werkstukken.
  • Complex proces.
  • Hoog opgeleide operator is vereist.
  • Alleen werkstukken die elektriciteit geleiden kunnen worden bewerkt.

Manuele aanpak

Hoewel dit een verouderde methode is, wordt dit de dag van vandaag nog vaak toegepast. Om consistent kwaliteitswerk te kunnen afleveren is bij het handmatig ontbramen een grote technische vaardigheid nodig. Bij een handmatig proces wordt gebruik gemaakt van handgereedschap zoals haakse slijper, vijl, slakkenhamer …

Hoewel manueel ontbramen nog vaak wordt toegepast is dit niet meer aantrekkelijk doordat het fysiek intensief is, niet ergonomisch, tijdrovend en ongezond is door het vrijkomend slijpstof.

Manueel ontbramen

Voordelen

  • Efficiënt bij afzonderlijke stukken in een kleine productie.
  • Geen insteltijden en voorbereidend werk.

Nadelen

  • Relatief duur door oplopende personeelskosten.
  • Onaantrekkelijk werk – moeilijk medewerkers voor te vinden.
    • Arbeidsintensief.
    • Ongezonde werkomstandigheden.
    • Niet ergonomisch.
    • Tijdrovend.
  • Proces is niet betrouwbaar door afhankelijkheid van medewerker.
    • Geen constante kwaliteit.
    • Onvoldoende of vergeten ontbraamde gebieden.
    • Risico op afgekeurde werkstukken door slecht ontbraamwerk.

Machinale aanpak

Als u op zoek bent naar een snelle en kosteneffectieve methode om zowel eenvoudige als complexe stukken te ontbramen.

Machinaal ontbramen is het ontbraamproces automatiseren door in een gesloten machinekast gebruik te maken van een doorvoerband met verschillende schuurbanden, borstels en rollen. Deze methode wordt gebruikt wanneer er een grote hoeveelheid onderdelen/componenten moeten worden afgewerkt. Dit kan worden uitgevoerd als batch systemen of als continue systemen.

Het aanbod voor machinaal ontbramen is zeer groot omdat de ontbraammachines speciaal ontworpen worden naar de noden van de klant en zijn specifiek productieproces. Het aanbod reikt van semi-automatisch ontbramen met ontbraamtafels tot volledig geautomatiseerde gesloten machines waarin tot wel verschillende 4 bewerkingen in 1 doorvoer mogelijk zijn. In dit machinaal proces kan ook gekozen worden op welke manier men wilt ontbramen: welke en hoeveel schuurbanden, droog of nat proces, welke soort borstels … Door onderscheid te maken tussen tooling en machine instellingen zijn de mogelijkheden eindeloos!

Machinaal ontbramen

Voordelen

  • Kostenbesparend.
    • Werknemers kunnen efficiënter worden ingezet.
    • Vereenvoudigde bediening van meerdere machines, enz.
    • Minimale investering tegenover maximale procesoptimalisatie.
  • Ontlast werknemers.
    • Eenvoudig te bedienen.
    • Ergonomisch werken.
    • Lager geluidsniveau.
    • Minder vuilontwikkeling.
    • Minder kans op letsel.
  • Hoogst mogelijke procesbetrouwbaarheid.
    • Constante kwaliteit wordt gegarandeerd.
    • Hoge bewerkingsflexibiliteit en regelbare cyclustijden.
    • Geen manuele bewerking (geen fouten of vergeten bramen)

Nadelen

  • Afzonderlijk ontbraam systeem.
  • Extra ruimte nodig.

Ontwikkelingen binnen de ontbraamsector

Gezondheid

Manueel ontbramen is zeer arbeidsintensief en niet ergonomisch. Daarnaast komt er ook een grote hoeveelheid slijpstof vrij die de werkomgeving vervuilt en wordt ingeademd door de werknemer. Deze factoren zijn natuurlijk negatief voor de gezondheid van de werknemer. Bij gebruik van een ontbraammachine worden al deze onwenselijke factoren geëlimineerd. Door gebruik te maken van een Mistral Aqua stoffilter, een natwerkende afzuiger, wordt ook het brandgevaar geëlimineerd. Gezondheid is dus één van de grootste vernieuwende ontwikkelingen binnen de sector.

Automatisering

Tegenwoordig is het moeilijk arbeidskrachten te vinden die nog handmatig willen ontbramen. En dat is omwille van de arbeidsintensiviteit ook normaal. Daarnaast is het voor de producent ook zeer duur door de vele arbeidsuren die een handmatige aanpak vereist. De ontwikkeling van automatische ontbraammachines is dus zeer actueel binnen de ontbraamsector, net doordat de efficiëntie omhoog gaat en de investering snel wordt terug verdient. Want iedereen wilt toch een grotere winstmarge per stuk? Ook zal automatisch ontbramen geen bedreiging vormen voor de werknemer. Integendeel! Een automatische ontbraammachine verlicht het werk van de arbeider. Hij zal dan dan ook meer dienst doen als machineoperator en een belangrijke schakel vormen voor de kwaliteitscontrole van het afgewerkt product.

Constante afwerkingskwaliteit

Steeds meer afnemers verwachten componenten met een constante afwerkingskwaliteit. Variaties in de afwerking van de werkstukken zijn niet langer toelaatbaar. Iets wat bij handmatig of semi-automatisch ontbramen soms kan voorkomen. Hierdoor wordt sneller de overstap gemaakt naar een volautomatisch ontbraamproces.

Totaal oplossing

Het begrip ontbramen is de dag van vandaag zeer ruim geworden. Hierbij gaat het vooral om alle soorten afwerkingen en nabewerkingsprocessen. De afnemer verwacht niet enkel een werkstuk zonder bramen, maar ook met een perfecte finish. Denk bijvoorbeeld aan: het verwijderen van metaalslak, oxidehuid, ontbramen, kanten afronden en het aanbrengen van een oppervlakte finish. Deze toepassingen kunnen in 1 machine gecombineerd worden. Daarom spreekt met naast een ontbraammachine ook over een finishmachine, met beide begrippen wordt dezelfde machine bedoelt maar elk met een verschillende toepassing. Ook bij het finishen van plaatdelen blijft de kwaliteit hoog en constant. Een finishingmachine is super efficiënt en de mogelijkheden eindeloos vergeleken met een handmatige aanpak.

 

 

Producten altijd ontbramen?

Dit is geen algemene verplichting binnen de volledige sector, maar in veel gevallen toch een noodzaak. Bijvoorbeeld componenten voor de voedingsindustrie mogen voor de voedselveiligheid geen bramen hebben. Toch is het tegenwoordig aangeraden om voor gelijk welke sector metaal te gaan afbramen. Hierdoor wordt een kwalitatief beter uitziend product afgeleverd waardoor een hogere prijs kan gevraagd worden. Daarnaast ontstaat er ook een concurrentievoordeel ten opzichte van bedrijven die onafgewerkte producten aanleveren. Maar ook omdat vele bedrijven al ontbraamde producten leveren wordt dit door de klant verwacht. Eenmaal de klant een gefinisht en veilig te hanteren product ontvangen heeft verwacht hij niets anders meer.

Het juiste gereedschap

Het gebruik van het juiste verspanend gereedschap of slijpmiddel is zeer belangrijk. Het is juist deze factor die de kwaliteit, kosten en machinetijd bepalen. Het heeft dus een rechtstreeks verband met de efficiëntie van uw productie. Ook de keuze van het soort abrasieve materiaal, soort korrel en korrelgrote speelt een belangrijke rol in de specifiek gewenste toepassing. Ontbramen is niet hetzelfde als een finish aanbrengen of het bekomen een bepaalde ruwheidswaarde. Het juiste slijpgereedschap is dus de sleutel tot succes. Want doordat de afwerking de laatste bewerkingstap is, kan het gebruik van het verkeerde slijpmiddel een zeer dure vergissing worden. Ontdek alles over de verschillende gereedschappen op onze blog.

Tips en tricks

Er zijn enkele factoren waarmee u rekening kunt houden bij het produceren en afwerken van uw werkstukken. Deze tips zullen u helpen om kosten en tijd te besparen en zo uw productie te optimaliseren.

Bramen minimaliseren of voorkomen

Ja, het is mogelijk om bramen op uw metalen onderdelen te minimaliseren of te voorkomen. De grootste invloed op bramen is het type materiaal, het type snijmachine en de afstelling hiervan. In een ideaal proces met bijvoorbeeld een lasersnijmachine en dun plaatmetaal zal er enkel een scherpe rand achterblijven. Om de veiligheid op uw werkvloer te verzekeren moeten enkel de messcherpe randen nog worden afgerond. Dit zal later hantering van het product stukken makkelijker maken.

Verwijder bramen alleen als het nodig is

Hoewel het verwijderen van bramen en het afronden van de snijranden sterk is aangeraden, is dit niet altijd noodzakelijk. Als u bijvoorbeeld een product maakt dat nog naar een andere fabriek gaat voor verdere bewerking, kan het zijn dat het product net meer bramen krijgt bij dat volgende bewerkingsproces. Vraag dus altijd goed na bij uw klant of een afwerking nodig is. Dit kan heel wat onnodige kosten besparen.

Houdt wel altijd rekening met de veiligheid! Voorkom dat mensen zich snijden of ernstig verwonden aan uw product.

Gebruik schuurborstels

Met schurend borstelen kunt u meerdere randen in één keer ontbramen en zowel de binnen- als buitencontouren bereiken. Hierdoor worden kosten en tijd bespaart. De borstels gaan ook langer mee, zodat u niet steeds nieuwe ontbraamgereedschappen hoeft aan te schaffen. Er bestaan ontbraammachines met borstelsystemen. U kunt kiezen tussen een pendelend topborstel systeem als een rotor aggregaat met 360° roterende borstels.

Conclusie

Het belangrijkste bij succesvol ontbramen is het weten welke ontbraammethode nodig is voor uw werkstuk. Hierdoor veroorzaakt u niet meer schade aan het product en verspilt u geen onnodige kosten en tijd. U moet echter ook weten wanneer ontbramen of andere toepassingen niet nodig zijn, want dat kan u kosten en tijd besparen!

Bespaar tijd en vergroot uw winst

VG Machines zet al ruim 75 jaar de standaard in de ontwikkeling van duurzame ontbraam oplossingen. Hierdoor zijn wij experts in de ontbraamsector geworden. Onze focus ligt op de ontwikkeling ontbraamprocessen en bouw van ontbraammachines voor plaatwerk. Afbraammachines die eenvoudig te integreren zijn in bestaande productieprocessen.

Onze werkwijze

Door onze ervaring door te geven, willen wij geïnteresseerde gebruikers helpen om hun ontbraamproces duurzaam te optimaliseren. Ons doel is het bekomen van lagere productiekosten en een hogere procesbetrouwbaarheid voor het gehele productieproces.

Tijdens onze adviesgesprekken richten wij ons altijd op de taken en noden van de klant en niet op onze producten. Concreet betekent dit dat de productie van de potentiële klant centraal staat. Als een toepassing met een andere procedure optimaler kan worden opgelost, zullen wij u daarover informeren, ook als wij daardoor onze eigen oplossingen niet kunnen verkopen.

Dit stemt overeen met onze bedrijfsfilosofie, die duurzaam, op vertrouwen gebaseerd werk boven winst op korte termijn stelt.

Icon marker

Bezoek ons

Noordlaan 27, Kuurne

Openingsuren

Maandag 8:00 - 12:00 en 13:00 - 16.00
Dinsdag 8:00 - 12:00 en 13:00 - 16.00
Woensdag 8:00 - 12:00 en 13:00 - 16.00
Donderdag 8:00 - 12:00 en 13:00 - 16.00
Vrijdag 8:00 - 12:00 en 13:00 - 16.00
Zaterdag Open op afspraak
Zon- en feestdagen Gesloten

Contactformulier